ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΣΩΤΗΡΙΩΤΩΝ

Οι Σωτηριώτες λόγο των επαγγελμάτων με τα οποία ασχολούνταν ήταν αναγκασμένοι να ταξιδεύουν και πέρα από το χωριό μας και να έχουν συναναστροφές με πολύ κόσμο, σιγά σιγά όπως λέει και η παροιμία "Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη", έγιναν άνθρωποι έξυπνοι, δουλευτάρηδες και, οι σχέσεις τους με τον έξω κόσμο, τους έκανε και πολιτισμένους. Όπως ξέρετε, η Ήπειρος γενικά, η μια και αδιαίρετος, τότε, όπως και το χωριό μας η Σωτήρα, ήταν μια περιοχή από τις πιο ανεπτυγμένες στην παιδεία και τον πολιτισμό. Έτσι, όταν οι πρώτοι Ηπειρώτες πήγαν στην παραμυθένια πλούσια Κωνσταντινούπολη, το 1871 ίδρυσαν τον πρώτο " ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ" όπου, στον ονομαστικό τον κατάλογο διαβάζουμε: "...Αυξ. αριθ. 13) Εκ Σωτήρας οι Δήμ. Στ Παπάς και Φώτιος Χασάπης..." Αυτή την πληροφορία την παίρνουμε από το βιβλίο του Καθ. Νικόλαου Παπαδόπουλου από τη Γκορίτσα " Η Δρόπολης της Βορείου Ηπείρου κατά την τουρκοκρατία 1430-1913" , Αθήνα 1976, σ. 98. Σήμερα είναι άγνωστα αυτά τα δύο ονόματα. Το 1906, στο πρότυπο του "ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ", οι Σωτηριώτες μετανάστες, ίδρυσαν τον πρώτο τους Σύλλογο με την επωνυμία "ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΤΩΝ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΣΩΤΗΡΙΩΤΩΝ", σκοπός του οποίου ήταν η πραγματοποίηση κοινωφελών έργων, όπως και η συντήρηση της εκκλησίας, του σχολείου και η βοήθεια σε φτωχούς. Πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο Ευάγγελος Αθ. Γκόνης και Γραμματέας ο Γεώργιος Χρ. Δράλλιος. Είχε 89 μέλη στην Κωνσταντινούπολη και άλλα 122 στο εξωτερικό, σύνολο 211 μέλη. Ο ιστορικός αυτός Σύλλογος λειτούργησε 31 χρόνια 1906-1927, ο Κιεμάλ Ατατούρκ μαζί με τους Έλληνες έδιωξε και τους Σωτηριώτες που δούλευαν στην Κωνσταντινούπολη. Η προσφορά του στην γενέθλια ήταν μεγάλη, γιατί τότε υπήρχε το ΕΜΕΙΣ και όχι το ΕΓΩ! Στο βιβλίο "Δούναι" - "λαβείν" της κοινότητας σ.4 διαβάζουμε: "Έμβασμα αδελφότητος. Οθωμανικές λίρες 20-20 φράγκα. 8",δηλαδή. 20 Τούρκικες χρυσές λίρες και 8 Γαλλικές χρυσές λίρες. Πολλά χρήματα για την εποχή. Έχει και άλλα εμβάσματα. Οι περισσότεροι Σωτηριώτες που έφυγαν από την Κωνσταντινούπολη μετανάστευαν στην Αμερική και σύμφωνα με ένα ντοκουμέντο, το 1912, στο Wotsester mass, ίδρυσαν Σύλλογο με την επωνυμία "ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΣΩΤΗΡΙΩΤΩΝ Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ". Δεν γνωρίζουμε περισσότερα για αυτόν τον σύλλογο. Το 1925, στο Southbridge mass," επανιδρύεται" άλλος Σύλλογος με την ίδια επωνυμία με σκοπό την κατασκευή του νέου σχολικού κτηρίου που σώζεται και σήμερα. Η συμβολή αυτού του Συλλόγου, ήταν καθoριστική για το χτίσιμο του "καινούργιου σχολείου" όπως μαρτυρεί η μαρμάρινη πλάκα στην είσοδο του σχολείου και, τώρα, χωρίς μαθητές! Αναφέρονται 49 μέλη. Το 1956, επίσης στην Αμερική ιδρύθηκε νέος σύλλογος με την επωνυμία "ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΩΤΗΡΙΩΤΩΝ Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ" σκοπός του οποίου ήταν η σύσφιξη των μελών, η αλληλεγγύη και η αλληλοσυνάντηση, ως και πίστη και υπακοή εις στους νόμους της θετής πατρίδας της Αμερικής. Το 1993, μετά την πτώση του "σοσιαλισμού", το άνοιγμα των συνόρων από την Αλβανία και την μαζική μετανάστευση, στην Αθήνα ιδρύεται ο Σύλλογος "ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΣΩΤΗΡΑΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ". Σκοπός της Αδελφότητας, ήταν για την ανάπτυξη και διατήρηση του πατρογονικού χωριού. Είχε 71 μέλη, Πρόεδρος ο Αναστάσης Μάρκος και Γραμματέας ο Μιχάλης Μπέτος. Επειδή ο συγγραφέας και συγχωριανός μας Κώστας Ι. Κουλίδας στο βιβλίο του " Σωτήρα- χωριό στην Επάνω Δερόπολη της Βορείου Ηπείρου", έκδοση "Συλλόγου Σωτηριωτών Αμερικής (Η.Π.Α) Ιωάννινα 1998" έχει γράψει όλες τις λεπτομέρειες, θεώρησα περιττό να αναφερθώ στην περίοδο μετά το 1993. Σωτήρα 25 Δεκεμβρίου 2014 Δημήτρης Μπούρτζης